Rodzina

« Powrót

Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego - akty prawne

W dniu 1 maja 2010 r. weszła w życie reforma sytemu koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, a miejsce rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie oraz rozporządzenia Rady (EWG) nr 574/72 z dnia 21 marca 1972 w sprawie wykonywania rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 w unijnym porządku prawnym zajęły odpowiednio rozporządzenie Rady i Parlamentu Europejskiego (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego - jako nowe rozporządzenie podstawowe oraz rozporządzenie Rady i Parlamentu Europejskiego nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczące wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego- jako nowe rozporządzenie wykonawcze.

 

Rozporządzenia nr 883/2004 i 987/2009 stanowią obecnie podstawę prawną unijnej koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego państw członkowskich Unii Europejskiej, jednakże z pewnym zastrzeżeniem. Otóż, mimo wejścia w życie „nowych" uregulowań koordynacyjnych nadal, w odniesieniu do niektórych osób i sytuacji, pozostają w mocy przepisy „stare", tj. rozporządzenia nr 1408/71 i 574/72. Taki dualizm prawny pojawia się na tle stosowania postanowień art. 87 ust. 8 rozporządzenia nr 883/2004, który - w pewnym bardzo wąskim zakresie - zachowuje możliwość dalszego stosowania rozporządzenia nr 1408/71. Zgodnie z tym artykułem, jeżeli skutkiem zastosowania przepisów rozporządzenia nr 883/2004 byłaby zmiana ustawodawstwa właściwego w stosunku do ustawodawstwa ustalonego zgodnie z przepisami Tytułu II rozporządzenia nr 1408/71 (inne państwo członkowskie stałoby się państwem właściwym), osoba zainteresowana może przez okres nie dłuższy niż 10 lat od dnia rozpoczęcia stosowania rozporządzenia nr 883/2004 podlegać ustawodawstwu ustalonemu zgodnie z przepisami rozporządzenia nr 1408/71, o ile jej sytuacja pozostaje niezmieniona. Zainteresowany może jednakże w każdej chwili złożyć wniosek o podleganie ustawodawstwu ustalonemu na mocy przepisów rozporządzenia nr 883/2004. Jeżeli wniosek ten został złożony w terminie trzech miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia nr 883/2004, zainteresowany podlega ustawodawstwu ustalonemu zgodnie z Tytułem II tego rozporządzenia od dnia 1 maja 2010 r. Jeżeli wniosek został złożony po upływie powyższego terminu, zmiana właściwego ustawodawstwa następuje pierwszego dnia następnego miesiąca.

 

Przepisy te dotyczą również Szwajcarii (od 1 kwietnia 2012 r.) oraz państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego (Lichtensteinu, Norwegii i Islandii - od 1 czerwca 2012 r.). Do państw tych analogiczne zastosowanie ma również, wspomniany wyżej art. 87 ust. 8 rozporządzenia nr 883/2004. Przewidziany nim dziesięcioletni okres przejściowy, w stosunku do Szwajcarii, wygaśnie z dniem 31 marca 2022 r., a w stosunku do państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego z dniem 31 maja 2022 r.

 

Na mocy rozporządzenia nr 1231/10 „nowe" uregulowania koordynacyjne mają także zastosowanie do obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze nimi objęci jedynie ze względu na swoje obywatelstwo, jak również do członków ich rodzin i osób pozostałych przy życiu po ich śmierci, pod warunkiem, że zamieszkują oni legalnie na terytorium państwa członkowskiego i znajdują się w sytuacji, która pod każdym względem dotyczy więcej niż jednego państwa członkowskiego.

 

 

 

Wykaz rozporządzeń regulujących obszar koordynacji systemów

zabezpieczenia społecznego w UE

  

 

Lp.

Nr i tytuł Rozporządzenia

  Miejsce publikacji

1.

 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego

  Dziennik Urzędowy UE

  L 200, 7/06/2004

  Celex nr: 32004R0883

2.

 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczące wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego 

  Dziennik Urzędowy UE

  L 284, 30/10/2009

  Celex nr: 32009R0987

 3.

 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1231/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. rozszerzające rozporządzenie (WE) nr 883/2004 i rozporządzenie (WE) nr 987/2009 na obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi rozporządzeniami jedynie ze względu na swoje obywatelstw.

  Dziennik Urzędowy UE

  L 344, 29/12/2010, str. 1    

 

 

Szczegółowa interpretacja postanowień rozporządzeń 883/2004 oraz 987/2009 została zawarta w decyzjach i zaleceniach Komisji Administracyjnej ds. Koordynacji Systemów Zabezpieczenia Społecznego. Dokumenty (w tym decyzje i zalecenia Komisji Administracyjnej) dostępne są w języku angielskim na stronie: http://ec.europa.eu/social/main.jsp?langId=en&catId=868

 

 

Informacje na temat przepisów UE w dziedzinie zabezpieczenia społecznego znajdą Państwo również na stronie Komisji Europejskiej http://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=4783&langId=pl  w broszurze pt.; „Przepisy UE w dziedzinie zabezpieczenia społecznego. Twoje prawa w innych państwach Unii Europejskiej".

 

 

 

Wykaz decyzji i zaleceń Komisji Administracyjnej ds. Koordynacji

Systemów Zabezpieczenia Społecznego 

 

 

Lp.

Nr i tytuł decyzji/zalecenia

1.

 Decyzja nr A1 z dnia 12 czerwca 2009 r. w sprawie ustanowienia procedury dialogu i koncyliacji w zakresie ważności dokumentów, określenia ustawodawstwa właściwego oraz udzielania świadczeń na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004

2.

 Decyzja nr A2 z dnia 12 czerwca 2009 r. dotycząca wykładni art. 12 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 w sprawie ustawodawstwa mającego zastosowanie do pracowników delegowanych i osób wykonujących pracę na własny rachunek, tymczasowo pracujących poza państwem właściwym              

3.

 Decyzja nr A3 z dnia 17 grudnia 2009 r. dotycząca sumowania nieprzerwanych okresów delegowania przebytych na podstawie rozporządzenie Rady (EWG) nr 1408/71 i rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004

 

 4.

 Decyzja nr E1 z dnia 12 czerwca 2009 r. w sprawie praktycznych porozumień dotyczących okresu przejściowego dla wymiany danych drogą elektroniczną, o której mowa w art. 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009          

     5.

 Decyzja nr E2 z dnia 3 marca 2010 r. w sprawie ustanowienia procedury zarządzania zmianami mającej zastosowanie do danych dotyczących organów określonych w art. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 wymienionych w elektronicznym wykazie, który stanowi integralną część EESSI  

     6.

 Decyzja  Nr  E3 z dnia 19 października 2011 r. dotycząca okresu przejściowego określonego w art. 95 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009

7.

 Decyzja nr F1 z dnia 12 czerwca 2009 r. dotycząca wykładni art. 68 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 odnoszącego się do zasad pierwszeństwa w przypadku zbiegu praw do świadczeń rodzinnych

8.

 Decyzja nr H1 z dnia 12 czerwca 2009 r. dotycząca zasad przechodzenia od rozporządzeń Rady (EWG) nr 1408/71 i (EWG) nr 574/72 do rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 i (WE) nr 987/2009 oraz stosowania decyzji i zaleceń Komisji Administracyjnej ds. Koordynacji Systemów Zabezpieczenia Społecznego

9.

 Decyzja nr H2 z dnia 12 czerwca 2009 r. w sprawie sposobu działania i składu Komisji Technicznej ds. Przetwarzania Danych przy Komisji Administracyjnej ds. Koordynacji Systemów Zabezpieczenia Społecznego                    

   10.

 Decyzja nr H3 z dnia 15 października 2009 r. dotycząca daty, którą bierze się pod uwagę przy ustalaniu kursu wymiany, o którym mowa w art. 90 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009

   11.

 Decyzja nr H4 z dnia 22 grudnia 2009 r. dotycząca składu i metod działania Komisji Obrachunkowej przy Komisji Administracyjnej ds. Koordynacji Systemów Zabezpieczenia Społecznego

   12.

 Decyzja nr H5 z dnia 18 marca 2010 r. dotycząca współpracy w zwalczaniu nadużyć i błędów w ramach rozporządzenia Rady (WE) nr 883/2004 i rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego  

   13.

 Decyzja nr H6 z dnia 16 grudnia 2010 r. dotycząca stosowania określonych zasad odnoszących się do sumowania okresów zgodnie z art. 6 rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego  

   14.

 Decyzja nr P1 z dnia 12 czerwca 2009 r. w sprawie wykładni art. 50 ust. 4, art. 58 i art. 87 ust. 5 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 w odniesieniu do przyznawania świadczeń z tytułu inwalidztwa, starości oraz rent rodzinnych

   15.

 Zalecenie nr P1 z dnia 12 czerwca 2009 r. dotyczące wyroku w sprawie Gottardo, zgodnie z którym przywileje, z jakich korzystają obywatele danego państwa na podstawie dwustronnej umowy z zakresu zabezpieczenia społecznego zawartej z państwem trzecim, muszą być również przyznane pracownikom będącym obywatelami innych państw członkowskich

   16.

 Decyzja nr S1 z dnia 12 czerwca 2009 r. dotycząca europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego         

   17.

 Decyzja nr S2 z dnia 12 czerwca 2009 r. dotycząca specyfikacji technicznych europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego              

   18.

 Decyzja nr S3 z dnia 12 czerwca 2009 r. określająca świadczenia objęte zakresem art. 19 ust. 1 i art. 27 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 oraz art. 25 lit. A) pkt 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009

   19.

 Decyzja nr S4 z dnia 2 października 2009 r. dotycząca procedur zwrotów kosztów w celu wykonywania art. 35 i 41 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004

   20.

 Decyzja nr S5 z dnia 2 października 2009 r. w sprawie wykładni pojęcia „świadczenia rzeczowe", o którym mowa w art. 1 lit. va) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004, w przypadku choroby lub macierzyństwa zgodnie z art. 17, 19, 20, 22, art. 24 ust. 1, art. 25, 26, art. 27 ust. 1, 3, 4 i 5, art. 28, 34 oraz art. 36 ust. 1 i 2 rozporządzenia (WE) nr 883/2004 oraz dla celów kalkulacji kwot podlegających zwrotowi na mocy art. 62, 63 i 64 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009

   21.

 Decyzja nr S6 z dnia 22 grudnia 2009 r. w sprawie rejestracji w państwie członkowskim zamieszkania zgodnie z art. 24 rozporządzenia (WE) nr 987/2009 oraz tworzenia rejestrów zgodnie z art. 64 ust. 4 rozporządzenia (WE) nr 987/2009

   22.

 Decyzja nr S7 z dnia 22 grudnia 2009 r. dotycząca przejścia od rozporządzeń (EWG) nr 1408/71 i (EWG) nr 574/72 do rozporządzeń (WE) nr 883/2004 i (WE) nr 987/2009 oraz stosowania procedur zwrotu kosztów

   23.

 Decyzja  nr S8 z dnia 15 czerwca 2011 r. dotycząca przyznawania protez, sprzętów dużych rozmiarów i innych świadczeń rzeczowych o znacznej wartości, o których mowa w art. 33 rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego

   24.

 Zalecenie nr S1 z dnia 15 marca 2012 r. dotyczące finansowych aspektów transgranicznego dawstwa narządów od żywych dawców 

   25.

 Decyzja nr U1 z dnia 12 czerwca 2009 r. dotycząca art. 54 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 odnoszącego się do zwiększeń zasiłku dla bezrobotnych dla członków rodziny pozostających na utrzymaniu

26.

 Decyzja nr U2 z dnia 12 czerwca 2009 r. w sprawie zakresu art. 65 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 dotyczącego uprawnienia do zasiłków dla bezrobotnych osób całkowicie bezrobotnych innych niż pracownicy przygraniczni, które, w okresie ich ostatniego zatrudnienia lub pracy na własny rachunek, miały miejsce zamieszkania na terytorium państwa członkowskiego innego niż właściwe państwo członkowskie

27.

 Decyzja nr U3 z dnia 12 czerwca 2009 r. w sprawie zakresu pojęcia „bezrobocie częściowe" mającego zastosowanie do osób bezrobotnych, o których mowa w art. 65 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004

   28.

 Decyzja nr U4 z dnia 13 grudnia 2011 r. dotycząca procedur zwrotu zgodnie z art. 65 ust. 6 i 7 rozporządzenia (WE) nr 883/2004 i art. 70 rozporządzenia (WE) nr 987/2009

29.

 Zalecenie nr U1 z dnia 12 czerwca 2009 r. dotyczące ustawodawstwa mającego zastosowanie do osób bezrobotnych prowadzących działalność zawodową lub handlową w niepełnym wymiarze w państwie członkowskim innym niż państwo miejsca zamieszkania

30.

 Zalecenie nr U2 z dnia 12 czerwca 2009 r. dotyczące stosowania art. 64 ust. 1 lit. a) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 do bezrobotnych towarzyszących swym małżonkom lub partnerom wykonującym działalność zawodową lub handlową w państwie członkowskim innym niż państwo właściwe

 


Poleć znajomemu